PEP

Co to jest PEP

PEP to kombinacja leków na HIV, które mogą powstrzymać rozprzestrzenianie się wirusa. Może być stosowana po ryzykownym zdarzeniu, w trakcie którego istniało ryzyko przeniesienia zakażenia HIV.

Aby PEP zadziałał, musi zostać przyjęty najpóźniej w ciągu 72 godzin (trzech dni), a najlepiej w ciągu 24 godzin. Zgodnie z rekomendacjami PTN AIDS czas rozpoczęcia profilaktyki powinien być jak najkrótszy, najlepiej do 4 godzin, maksymalnie do 48 godzin. Jedynie w wyjątkowych przypadkach ekspozycji seksualnych wysokiego ryzyka może być podjęcia do 72 godzin. Czas trwania leczenia PEP to 28 dni.

PEP nie jest pigułką "rano po" na HIV i nie ma gwarancji, że zadziała. Ma to być środek awaryjny, który należy stosować w ostateczności, np. gdy prezerwatywa zawiedzie podczas stosunku. Przyjmowanie PEP nie chroni przed innymi zakażeniami przenoszonymi drogą płciową ani przed nieplanowaną ciążą.

Gdzie można uzyskać PEP?

W sytuacjach pozazawodowego wypadkowego narażenia na zakażenie HIV, takich jak gwałt, zakłucie igłą niewiadomego pochodzenia lub inne zdarzenia natychmiast zgłoś się do szpitala zakaźnego, prowadzącego terapię antyretrowirusową.

Im szybciej przyjmie się leki antyretrowirusowe (najlepiej w ciągu 2 – 3 godzin po zdarzeniu), tym większa szansa na uniknięcie zakażenia. Według najnowszego stanu wiedzy profilaktyka jest najbardziej skuteczna, jeśli zostanie wdrożona do 48 godzin od zdarzenia.

Listę takich szpitali wraz z całodobowymi telefonami znajdziesz TUTAJ.

W przypadku długiego oczekiwania lub braku możliwości kontaktu telefonicznego zgłoś się bezzwłocznie do wybranej przez siebie placówki medycznej z listy lub dowolnej Kliniki Chorób Zakaźnych.

Jak przyjmować PEP?

PEP należy przyjmować dokładnie według instrukcji przez 28 dni. Nie należy pomijać dawki lub nie przyjmować jej przez cały miesiąc, ponieważ zmniejsza to prawdopodobieństwo działania leku.

Nie należy podwajać dawki w przypadku jej pominięcia. W przypadku pominięcia dawki i przypomnienia sobie o tym w czasie krótszym niż 24 godziny, należy przyjąć następną dawkę tak szybko, jak to możliwe. Jeśli pominiesz więcej niż 48 godzin PEP, zostanie on przerwany.

Efekty uboczne PEP będą prawdopodobnie łagodne w pierwszych dniach, takie jak nudności, bóle głowy lub zmęczenie. Nie należy przyjmować środków psychoaktywnych (w tym narkotyków) podczas stosowania PEP, ponieważ mogą wystąpić niebezpieczne interakcje. Jeśli jesteś w ciąży lub karmisz piersią, nadal możesz przyjmować PEP, ale poinformuj o tym lekarza który weźmie pod uwagę te okoliczności w dawkowaniu.

Leki stosowane obecnie w Polsce w terapii PEP są dobierane przez lekarza chorób zakaźnych w poradni, która prowadzi takie leczenie. Koszty zarówno konsultacji lekarskiej, badania diagnostycznego, a także leczenia w przypadku ekspozycji pozazawodowej (np. seksualnej) nie jest refundowane przez NFZ i należy ten koszt ponieść z własnej kieszeni (wizyta lekarska: ok 200 zł, koszt leku ok 1000 zł). W naszej Przychodni na razie nie prowadzimy konsultacji PEP.